Genel Bilgi: Daha önce ki blog yazımızda doğru alan aydınlatmaları hakkında geniş bir bilgi vermiştik. Bu yazımızda aydınlatma tercihlerini yaparken nelere dikkat etmeliyiz? kısmını ele alacağız.
Öncelikle şunu hatırlamanızı isteriz. Aydınlatma çeşitleri ve kategorileri kendi aralarında kullanım alanlarına ayrılacak şekilde dizayn edilmiştir. Çoğu aydınlatma armatürleri de iç ve dış mekanlar olmak üzere ortak kullanım amaçlı kullanılır. Bazı aydınlatmalar (opsiyon bazlı değişimler hariç) standart üretilen ürünlerin genel özellikleri hemen hemen aynıdır. Peki bu durumda herhangi bir standart aydınlatma ürünü tercih ederken dikkat etmeniz gereken ne olabilir?
Öncelikle iç mekan aydınlatmalarında çok sık kullanılan ve tercih edilen bir üründen örnek vermek gerekirse downlight spot led aydınlatma sıva altı gömme bir armatür modelidir. Peki iç mekan aydınlatmasında bu standart ürünü kullanmak için nelere dikkat etmeliyiz? Ne gibi aydınlatma tercih bilgilerimizin olması gerekir?
.Yukarı ki metinde downlight spot led aydınlatmanın standart bir ürün olduğunu söylemiş olsak da bu ürünler yine kendi aralarında çeşitlendirilerek kullanım alanlarının tercihlerine göre kategori edilmiştir. Genel anlam itibari ile Ev, mağaza, depo, hastane, lobi, okul gibi alanlarda ortak kullanım olarak tercih edilen bir üründür. Fakat bu ürünün çok çeşitli bir üründür.
Arama motorlarında aydınlatma ile ilgili en çok aranan anahtar kelimeler arasında ”Göz Yormayan aydınlatma” ”Göz dinlendiren aydınlatma” ”Göz ağrıtmayan aydınlatma” ”Dikkat dağıtmayan aydınlatma” gibi kelimelere rastlamak mümkün. Buradan şunu anlamak gerekir, eğer ki bu tür seçimlerde tek başımıza kararlar alıyor ve işin erbabı olan kişilerden fikir almıyorsak, aydınlatma tercihleri yapmadan önce, Mutlaka ışık seçimi konusunda bilinçli davranmamız ve araştırma yapmanız gerekir. Böyle tür durumlarda aceleci davranmamakla birlikte ”ışık” konusunda bilgi sahibi olmanız gerekir. Doğru aydınlatma ve ışık seçimi yapmak için, deneme yanılma yöntemini uygulamalısınız. Gözlerinizin ışığa karşı uyumluluğu da süreç isteyen bir durumdur. Aksi halde bu tür yanlış seçimler paranızın boşa gitmesiyle birlikte göz sağlığının da temel problemleri olabilir.
Genel olarak aydınlatmalar iki renk türüne ayrılır (Sıcak – Soğuk ) aydınlatma. Aydınlatmada renk seçimi, göz sağlığı ve insan psikolojisi için çok önemlidir. Aydınlatma tercihlerinde ışık seçiminin önemi kadar, renk tercihlerinin öde önemi vardır. Renk seçimi konusunda vereceğiniz yanlış kararlar, göz sağlığınızı bozabilir. Bu tür durumlar genellikle önemsenmiyor. Hatta sonraya atılabiliyor. Sonuç itibari ile göz sağlığınız için aydınlatma tercihlerinde renk seçimleri de çok önemli bir faktördür.
Aydınlatma armatürlerinin kullanım alanı ışık ve renk tercihini de dolaylı olarak etkiliyor. Örneğin sık kullandığınız bir alan için, salon aydınlatması örneğini baz alalım. Salon aydınlatması için üretilen bir aydınlatma armatürünü hedeflenmemiş bir alanda kullanmanız, o ürünü kullanım amacının dışına çıkarır. Kısa vade içerisinde böyle bir durum sizi rahatsız etmeyebilir fakat sizin görüşünüz kadar misafirlerinizin ve ziyaretçilerinizin dikkatleri de önemlidir. Tabiri yerindeyse bazı yanlış aydınlatma tercihleri doğru kullanım alanları içerisinde kendine yer etmemişse o armatür o alan için sırıtabilir.
Yukarıdaki satırlarda belirtmiş olduğumuz gibi, aydınlatmanın göz sağlığı üzerindeki etkisi çok büyük. Eğer ki yanlış, kalitesiz, ucuz aydınlatma ürünleri seçimleri yapacaksanız; bütün gün boyu zamanınızı geçirdiğiniz salon içerisinde, göz sağlığınızı farkında olmadan veya olarak bozuyor olacaksınız. Aman boş ver verdik bir kere demek yerine, mutlaka ”rohs, tse, ce belgeli” kaliteli aydınlatma armatürlerini tercih edin. Çoğu aydınlatma firmaları garanti süresini led süresi olarak verir ve bu genelde 2-3 yıldır. Kaliteli aydınlatma türlerinde garanti sürelerini de önemsemenizi tavsiye ederiz. Satıcı eğer ki sattığı ürüne güveniyor ise bu durum sizin işinizi kolaylaştıracaktır. Bunu anlamanın bir seçeneği de aydınlatmalarının garanti süreleridir. Not: Yine de ürün kalitesi garanti süreleri ile ölçülmez.
Aydınlatma ürünlerini tercih etmeden önce ledlerin kalitelerine dikkat etmelisiniz. Bunu anlamanız çoğu zaman mümkün değil fakat satıcıdan ledlerin markaları konusunda bilgi alabilirsiniz. Ledlerin gövdeleri ve kartları hakkında bilgi alabilirsiniz. Burada dikkat etmeniz gereken önemli süreç; kaliteli ledler üretim sonrası yanma testlerine tabi tutulurlar. Her ”LED” in yanma süreleri ve test aşamaları vardır. Bu ledlerin üzerinde bulunan merceklerin ısı sıcaklığına karşı olan duyarlılığı da ledler kadar önemlidir. Eğer ki alacağınız ürünlerde lisanslı ledler (marka) ledler kullanılmışsa o ürünlere rahatlıklı satın alabilirsiniz. Ürün satın almadan önce ledlerin markalarını mutlaka sorun.
Kararsız kalma aşaması aydınlatma tercihi yapmanın en zor aşamasıdır. Çünkü bu böyle bir durum içerisinde kalınan kararsızlıklar memnuniyetsizlik üzerine inşa edilmiştir. O an size çok güzel bir aydınlatma armatürü, ertesi gün tam tersini düşündürebiliyor. Her ne kadar bu psikolojik bir durum söz konusu olmuş olsa da bile bu tür durumlarda mutlaka mimarlardan ve aydınlatma tasarımcılarından destek alın. Böyle durumlarda fikir almak, sorumluluk alma duygunuzu azaltabilir ve seçimlerini daha iyi bir şekilde yapmış olursunuz.
Ufak bir aydınlatmadan büyük bir aydınlatmaya kadar olan süreçte aydınlatma hakkında fikir almaktan çekinmeyin. Değeri düşük bir aydınlatma modeli dahi olsa satıcı o ürünü sizlere satmadan önce; o armatür ile ilgili teknik özellik bilgilerine sahip olması gerekir. Örneğin; siz nerede kullanacağını sorarsınız, satıcı o alanlara ait teknik özellikte olan bir armatür sunar. Fakat burada yine yukarıdaki sıralamalarda belirtmiş olduğumuz gibi ışık ve renk seçimi zevk ve sağlık meselesi olabiliyor.
Geniş ve kitlelere hitap edebilecek bir aydınlatma türü mutlaka proje bazlı çalışın. Örneğin bir işletmeyi baz alalım. Bir kafe açmak istiyorsanız fakat aydınlatma konusunda danışmanlık alarak para harcamak istemiyorsunuz. Tabiri yerindeyse para vermek istemiyorsunuz. Bu sizi o an için parasal anlamda kurtaracak bir durum olsa da işletmenizin prestiji açısından değer kaybına uğratabilir. Hatta mekanınıza gelebilecek insanların göz sağlığını bile bozabilir. Bu tür durumlarda proje bazlı destek almanız, ileriye dönük yatırım yapma alanlarınızı da aydınlatma ile birlikte genişletecektir. Çünkü; doğru mekan aydınlatmaları işletmenizi, hanenizi vb alanları en güzel şekilde göstermesi için tasarlanmış armatürlerdir.
Aydınlatmanın mekanla ilgili uyumluluğu çok önemlidir. Örneğin mutfak ile salon arasındaki kullanılacak bir çok ortak aydınlatma türleri var. Buradaki ”kararsızlık” en üst noktadaki sorun. Fakat burada şöyle de bir şey de var. Birbirine yakın ürünler haricinde sırf tasarım olarak beğenilen aydınlatma armatürleri yanlış alanlarda kullanılabiliyor. Üstelik bunda renk ve ışık seçimine dikkat edilmeksizin karar verilmesi de uyumluluk açısından son derece olumsuz bir durum. Genellikle böyle durumlar proje dışı, kişisel kararlardan dolayı doğuyor. Ve çoğu zaman maalesef tasarım, uyumluluğun önüne geçebiliyor.